مهریه یکی از حقوق مالی زن در ازدواج است و پرداخت مهریه یک سنت بسیار قدیمی در بین تمدن ها بوده است. در دنیای امروز، مهریه از جایگاه واقعی خود منحرف شده و رنگ دیگری به خود گرفته است. تعیین مهریه های سنگین و کمرشکن تبدیل به یکی از آداب و رسوم ازدواج شده و همین امر سبب افزایش درخواست های وکالت مهریه شده است.
مهریه چیست؟
مهر یا صداق، مال معینی است که دارای ارزش اقتصادی بوده و مرد ملزم به پرداخت آن است. به موجب عقد، زن مالک مهریه می‌شود و قانون، توانایی مطالبه آن را در هر زمان به او می‌دهد.
برای تعیین مهریه سقف مشخصی وجود ندارد؛ اما جالب است بدانید که طبق قانون جدید مهریه، زن می‌تواند هر تعداد سکه ای که می‌خواهد را برای مهریه در نظر بگیرد؛ اما بالای ۱۱۰ سکه ضمانت کیفری ندارد و نمی‌توان شخص را برای پرداخت نکردن مهریه به زندان انداخت.
مهریه ضامن خوشبختی افراد؟!
اگر سری به دادگاه های خانواده زده باشید، در راهروهای دادگاه بسیاری از افراد را مشاهده می‌کنید که درصدد گرفتن مهریه یا به اجرا گذاشتن مهریه هستند. تجمل گرایی، احساس عدم امنیت، عدم اطمینان از زندگی مشترک و مسائلی از این دست، سبب شده تا شاهد تعیین مهریه های عجیب و غریبی باشیم. با نگاهی به آمار طلاق متوجه خواهید شد حتی مهریه های سنگین و نجومی هم نمی‌تواند ضامن خوشبختی شود!
انواع مهریه از نظر عرف و قانون
در عقد موقت تعیین مهریه امری ضروری و مهم است؛ اما در عقد دائم این امر ضرورتی ندارد و زوجین می‌توانند بدون مهریه نیز ازدواج کنند و عقد آن ها صحیح است.
چگونگی پرداخت و مطالبه مهریه به دو دسته مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه تقسیم می‌شود که با یکدیگر تفاوت داشته و هر کدام احکام و قوانین مخصوص به خود را دارد.
تفاوت مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه و شرایط تعلق مهریه به زن
از لحظه ای که بین زن و مرد صیغه عقد جاری می‌شود؛ زن مالک مهریه می‌شود و در هر زمان که بخواهد، می‌تواند آن را از مرد طلب کند.
زن باید برای دریافت مهریه عندالاستطاعه توانایی مالی مرد در پرداخت مهریه را به دادگاه اثبات کند. در این نوع مهریه قانون محکومیت مالی یا همان حکم جلب وجود ندارد.
اگر مهریه زن بر اساس ویژگی های او و موقعیت شغلی یا زیبایی، سن، تحصیلات و… تعیین شود؛ به این نوع مهریه، مهر المثل گفته می‌شود.
اگر در عقد، مهریه برای زن تعیین نشده باشد و مرد او را بعد از نزدیکی طلاق دهد؛ زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.
در قانون مدنی تعریف مشخصی برای این نوع مهر وجود ندارد؛ اما بر اساس فقه می‌توان گفت: مهر المسمّی همان مال و اموال مشخصی است که زن و مرد با هم توافق می‌کنند و به عنوان مهریه در نظر می‌گیرند و در سند ازدواج ثبت می‌کنند.
در این نوع مهر برخلاف مهرالمثل، وضعیت اقتصادی مرد بررسی می‌شود و در صورت عدم برقرار رابطه نزدیکی بین زوجین و عدم تعیین مهریه‌ای مشخص؛ برای زن مهریه ای در نظر گرفته می‌شود.
بر اساس ماده ۱۰۹۳ قانون مدنی: « هرگاه میزان مهریه در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهریه زن خود را طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعه است. »
در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد؟
یکی از سوال های بسیار مهمی که وجود دارد؛ این است که مرد در چه صورتی می‌تواند مهریه را پرداخت نکند؟
زن بعد از عقد، صاحب مهریه می‌شود و در هر زمان که بخواهد؛ توانایی طلب آن را از مرد دارد. بد نیست بدانید مواردی چون: عدم تمکین، خیانت، نشوز زن و هر عمل دیگری از جانب از زن نمی‌تواند او را از گرفتن مهریه منع کند.
در قانون مواردی وجود دارد که زن را از حق مهریه محروم کرده است و این موارد را می‌توان شرایط عدم تعلق مهریه به زن نامید.
- هرگاه عقد میان زوجین به نحوی باطل باشد و میان آن ها رابطه زناشویی صورت نگرفته باشد.
- در هنگام طلاق دختر باکره مهریه کامل به او تعلق نمی‌گیرد و مهریه نصف می‌شود.
- ناتوانی مرد در انجام رابطه زناشویی باعث می‌شود زن مستحق نصف مهریه باشد.
- اگر قبل از نزدیکی و تعیین مهریه زن فوت کند مهریه ای به او تعلق نمی‌گیرد.
- در طلاق به درخواست زن یا طلاق توافقی، زن می‌تواند قسمتی از مهریه خود را به مرد ببخشد تا از او جدا شود.
وکالت مهریه به چه صورت است؟
دعاوی مهریه یکی از رایج ترین دعاوی خانواده است که به دلیل وجود قوانین و تبصره های گوناگون؛ وجود یک وکیل خبره و مسلط به قوانین مهریه بسیار ضروری است. از این رو، گروه وکلای آهوپای با مشاوره های حضوری، آنلاین و تلفنی، به سوالات شما عزیزان در مورد وکالت مهریه، وکالت بخشش مهریه، اجرا گذاشتن مهریه و روش های مطالبه مهریه، پاسخ می‌دهد.
