امروزه با افزایش مصرف مشروبات الکی، افراد دچار مشکلات و چالش های فردی و اجتماعی فراوانی شده اند. شرب خمر به معنای نوشیدن و مصرف هرگونه مایع مست کننده است که اثرات مخربی در بیشتر ابعاد زندگی فرد دارند. با افزایش سرانه مصرف الکل در میان جوانان، شاهد رشد چشمگیر دعاوی شرب خمر و جرم هایی که در هنگام مستی اتفاق میافتد، هستیم.
شرب خمر از دو کلمه شُرب و خَمر تشکیل شده است. شرب به معنای نوشیدن و خمر به معنای مایع مست کننده است؛ پس معنای شرب خمر، نوشیدن مشروبات الکلی است.
مصرف مشروبات الکلی باعث زوال عقل، افزایش اعتماد به نفس کاذب، اعتیاد، بروز تصمیمات اشتباه و هزاران مشکل دیگر میشود. این امر، زمینه را برای وقوع انواع جرم ها توسط فرد مصرف کننده، ایجاد میکند. از این رو شرب خمر نه تنها جرم محسوب میشود بلکه وقوع جرایم دیگر را نیز در پی دارد.
شرب خمر یک جرم حدی است؛ یعنی شرایط و مجازات آن در شرع بیان شده است. مجازات جرایم شرب خمر به دو دسته حدی و تعزیری تقسیم میشوند. نوشیدن مشروبات الکلی در دسته مجازات حدی است و عرضه، فروش، حمل و نگهداری آن در دسته مجازات تعزیری قرار میگیرند.
مجازاتی که نوع، کیفیت و میزان آن توسط شرع مشخص شده باشد، مجازات حدی میگویتد. مجازات تعزیری توسط مجلس تصویب میشود و برای آن یک بازه حداقل و حداکثری در نظر گرفته شده است که تعیین میزان آن بر عهده قاضی است.
به عنوان مثال حکم شرب خمر ۸۰ ضربه شلاق است و قاضی این اختیار را ندارد که از این تعداد کم یا به این تعداد اضافه کند.
طبق ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی، در رابطه با مجازات تعزیری اینطور بیان شده است که:
«تعزیر تادیب و یا عقوبتی است که نوع و مقدار آن در شرع بیان نشده و به نظر حاکم واگذار شده است؛ از قبیل حبس و جزای شلاق که میزان شلاق بایستی از میزان حد کمتر باشد.»
خوردن آبجو حتی اگر مستی نیارد نیز موجب حد میشود.
طبق قوانین اسلام، نوشیدن شراب و هرگونه مایع مست کننده حرام است و مجازات حد برای آن در نظر گرفته شده است. به سه روش میتوان جرم شرب خمر را اثبات کرد:
۱. علم قاضی
۲. شهادت دو مرد عادل
۳. اقرار
علم قاضی: با توجه به آزمایش سنجش میزان الکل در خون فرد، نحوه دستگیری متهم و مدارک موجود در پرونده او، قاضی میتواند به علم برسد و فرد را به جرم شرب خمر مجازات کند.
شهادت دو مرد عادل: اگر برای اثبات جرم شرب خمر، روش شهادت انتخاب شود؛ فقط دو مرد عادل با ویژگی های زیر میتوانند در دادگاه شهادت دهند:
ماده ۱۷۱ قانون اسلامی ناظر بر اختلاف در نوع شهادت است. مثلا اگر یکی شهادت دهد که متهم شراب را قی کرده و دیگری شهادت دهد که متهم شراب را نوشیده، حد ثابت میشود. ولی اگر یکی به نوشیدن شهادت دهد و دیگری به استشمام بوی شراب از دهان متهم، در این شرایط حد ثابت نمیشود.
اقرار: اگر فرد مصرف کننده مشروبات الکلی، نسبت به موضوع شرب خمر جاهل باشد، حد بر او جاری نمیشود. ادعای جهل زمانی مورد قبول دادگاه واقع میشود که خلاف آن ثابت نشود. برخی از خصوصیات اقرار به شرح زیر است:
گروه وکلای آهوپای با بهرهمندی از کارشناسان و متخصصان حرفهای، آماده پاسخگویی به سوالات شما در زمینه دعاوی شرب خمر و مسائل مربوط به آن است. شما عزیزان میتوانید از ساعت ۸ تا ۱۹ روزهای شنبه تا پنج شنبه، مشاوره های حضوری، آنلاین و تلفنی را دریافت کنید و برای دفاع از حق و حقوق قانونی خود از وکلای آهوپای کمک بگیرید.